Transformatie van maritiem erfgoed- Stadhuis Den Helder
Op de marinewerf Willemsoord zijn een voormalige mastenloods – een Rijksmonument – en een zeilmakerij getransformeerd in het nieuwe stadhuis van Den Helder. Behoud van de cultuurhistorische waarde van Gebouw 66 en Gebouw 72 in hun nautische omgeving was een belangrijk uitgangspunt. Daarnaast hebben de gebouwen een noodzakelijke upgrade gekregen om te voldoen aan de huidige standaard op het gebied van duurzaamheid en akoestiek. Hiervoor werden producten van Rockfon toegepast
Het Huis van de Stad ligt op een voor Den Helder historische plaats, de marinewerf Willemsoord. “Willemsoord had een duidelijke marinefunctie, het vormt de kern en de stad is er als het ware omheen gegroeid”, vertelt Daan Lavies over de locatie. Lavies is als adviseur architectuurhistorie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) betrokken geweest bij het project. “Na het vertrek van de marine op die locatie is een visie ontwikkeld om Willemsoord weer het centrum van Den Helder te maken. Onder andere door er horeca te vestigen, een bioscoop en nu het nieuwe stadhuis.”
Namen
Een van de elementen die in het nieuwe stadhuis in gebouw 66 een prominente plaats innemen, zijn de balken in de binnenstraat van het gebouw, waar nu de publieksbalies, de raadzaal en trouwzaal en het vergadercentrum zijn geplaatst. Op de balken staan namen, als een soort graffiti uit het verleden. Dit zijn namen van mensen die of hier of elders op de marinewerf hebben gewerkt. De architecten wilden deze eyecatcher behouden in het ontwerp, maar sommige balken bleken aangetast door houtworm. “Oorspronkelijk wilden we de hele balkenconstructie behandelen tegen houtworm en andere diertjes, maar onderzoek op een proefstuk wees uit dat de behandeling ervoor zorgde dat de namen minder goed zichtbaar werden. Daarom zijn de plekken behandeld die niet in het zicht liggen”, laat erfgoedarchitect Jacqueline van Dam van Van Hoogevest Architecten optekenen.
Zeilmakerij
Gebouw 72 is een voormalige takelaarswerkplaats en zeilmakerij uit 1949. Een totaal ander gebouw qua uitstraling en qua constructie, namelijk van beton. “Het gebouw is helemaal gestript tot het betonnen skelet; de vloer en de kolommen. Deze betonnen constructie is in het zicht gebleven. Voor de daglichttoetreding zijn grote kozijnen met veel glas geplaatst en lichtkoepels op het dak. Daarnaast zijn openingen in de vloer gemaakt waardoor een vide is gecreëerd. Hierdoor reikt het daglicht van de lichtkoepel tot aan de begane grond”, vertelt Jan Peter Wingerden, architect en eigenaar van Office Winhov.
Duurzaamheid
Om beide gebouwen te upgraden naar de huidige standaard van duurzaamheid, is onder andere het dak van Gebouw 72 vol gelegd met zonnepanelen. Waar mogelijk zijn de gebouwen ook geïsoleerd. Daarnaast is een WKO-installatie geplaatst. Hiermee is een aardgasaansluiting overbodig.”
De erfgoedarchitect van Van Hoogevest Architecten voegt er nog een opmerking over duurzaamheid aan toe. “Duurzaamheid gaat niet alleen over energieneutraliteit. Het gaat ook om het creëren van een plek die nog lang zal bestaan en waar mensen zich thuis voelen.” Om dit te kunnen bewerkstelligen is er ook nagedacht om een fijn akoestisch binnenklimaat te realiseren.
Akoestiek monteren in de hoogte
“Werken in de hoogte”, noemt Dooitze Elsma als een van de uitdagingen voor Plaveka Projectafbouw bij de afbouw van het nieuwe stadhuis van Den Helder. De eigenaar van het afbouwbedrijf uit Sint Annaparochie heeft het over de werkzaamheden voor Gebouw 66. “De maximale hoogte in de punt van Gebouw 66 bedroeg wel 10 meter. Daar hebben we akoestische panelen moeten monteren. Het betrof een oud dakbeschot, tussen de spanten was het nergens gelijk, iedere plaat was dus maatvoering. “Vanwege de goede akoestische eigenschappen, hebben we de balies voorzien van Mono Acoustic-panelen van Rockfon. Het innovatieve monolithische oppervlak van deze panelen koppelt een buitengewoon akoestisch comfort aan een uitstekende brandbeveiliging. Deze zijn naadloos toegepast in de kleur RAL 7035. Hetzelfde naadloze plafond hebben we ook in de Raadszaal gemonteerd.
Eilanden
De uitdaging van op hoogte moeten monteren, gold niet zo bij de afbouwwerkzaamheden in Gebouw 72, vertelt Elsma. “Hier hebben we in de kantoren onder andere systeemplafonds in eilandvorm gemonteerd, de Rockfon Sonar X. Het betreft een licht gestructureerd plafondpaneel met de hoogste geluidsabsorptiewaarde. De panelen zijn verdekt toegepast waardoor je het systeem niet ziet. We hebben tevens inspectieluiken gemonteerd, die akoestisch zijn bespoten.”
In de kantoren zijn ook klimaatplafonds van toegepast. “Om de metalen klimaatplafonds hebben we voor een betere akoestiek wederom de naadloze Rockfon Mono Acoustic-panelen gemonteerd. Overigens zijn we bij de werkzaamheden goed geïnstrueerd en begeleid door de projectadviseurs van Rockfon. We zijn niet voor niets Rockfon partner.”
Dit is een bewerkte versie van het artikel uit Plafond & Wand Info: www.plafondenwand.info
Auteur: Wilbert Leistra
